Dziennik z lat 1847-1849

[Dziennik z lat 18471849] to szczególny rodzaj diariusza intymnego: eksponuje nie tyle intymność autora, ile ponadindywidualne spojrzenie na rzeczywistość, będące jednocześnie wyrazem mistycznej, genezyjskiej postawy poety wobec świata oraz własnego, romantycznego ja. Można go czytać jako kontynuację Raptularza, można też przyjąć założenie odwrotne, tzn. potraktować Raptularz jako przymiarkę do diariusza. Zapiski te są swoistym przesłaniem, ostatnim słowem, ale też co ważne skończonym dziełem literackim: czystopisem, w którym słowom daleko do przypadkowości.

Tematyczna spójność tekstu oraz staranność zapisu pozwalają przypuszczać, że notatki stanowią szkic dzieła, które dziś nazwalibyśmy odmianą sylwy współczesnej. [Dziennik] łączy ze sobą zapiski intymne ze zwięzłymi, celnymi refleksjami czy wypisami z gazet. Zawiera także fragmenty prozatorskie i warianty pomysłów, których realizacje możemy znaleźć w ostatnich utworach poetyckich Słowackiego.

Tom zawiera wierną reprodukcję rękopisu wraz z opatrzoną komentarzami transliteracją. Dużym atutem ossolińskiej edycji [Dziennika] jest obszerny wstęp, w którym Jacek Brzozowski, wybitny znawca twórczości Słowackiego, opowiada dzieje autografu.