Notariat w Łodzi i społeczność łódzkich notariuszy
Tematem publikacji jest obraz instytucji notariatu oraz nielicznej, lecz ważnej społeczności notariuszy w Łodzi w latach 1934-1939, tj. od wejścia w życie 1 stycznia 1934 r. prawa o notariacie z 27 października 1933 r. do zamknięcia kancelarii notarialnych w mieście przez okupantów niemieckich w listopadzie 1939 r. Zagadnienia te zostały zaprezentowane na tle historii notariatu na ziemiach polskich, dziejów Łodzi w XIX i XX w. oraz problematyki politycznej i społeczno-gospodarczej II Rzeczypospolitej, w szczególności po roku 1926. Autor przedstawił mechanizmy uzyskiwania nominacji notarialnych w II RP oraz indywidualne drogi życiowe łódzkich rejentów wraz z obrazem zbiorczym tej grupy zawodowej w Łodzi. Ponadto opisał ówczesne kancelarie notarialne w mieście, m.in. ich podział urzędowy, usytuowanie i funkcjonowanie, w tym rodzaj i liczbę głównych czynności notarialnych. Końcowa część pracy została poświęcona przedstawieniu działalności kancelarii notarialnych w warunkach wojny obronnej Polski i początku niemieckiej okupacji Łodzi, jak również dramatycznych okoliczności zaprzestania pracy przez łódzkich rejentów po włączeniu miasta do Rzeszy Niemieckiej. Uzupełnienie zasadniczej treści opracowania stanowi aneks, zawierający biogramy wszystkich notariuszy urzędujących w Łodzi w latach 1934-1939. Prezentowane w publikacji zagadnienia, traktujące o historii dawnego i współczesnego notariatu oraz osobach notariuszy, znajdują się w kręgu zainteresowań środowiska notarialnego. Ponadto poruszana w opracowaniu tematyka jest warta uwagi historyków, zwłaszcza dziejów społeczno-gospodarczych II RP oraz II wojny światowej, jak również wszystkich osób pragnących pogłębić wiedzę na temat tych okresów w historii Polski i Łodzi.
Na szczególną uwagę zasługuje bogaty materiał źródłowy, który został wykorzystany w pracy. Obejmuje on niezwykle cenne archiwalia pochodzące przede wszystkim z Archiwum Akt Nowych, archiwów państwowych, zakładowych, urzędów stanu cywilnego oraz parafii. Równie wartościowe są przywoływane w monografii relacje, które zostały poddane wnikliwej i umiejętnej krytyce źródłowej. Zgromadzenie i analiza tak różnorodnych materiałów wymagały znacznego nakładu czasu oraz ogromnego zaangażowania, niemal "benedyktyńskiej" pracy. Niewątpliwą zaletą jest wykorzystanie przez Autora źródeł dotychczas nieanalizowanych, które zostały po raz pierwszy wprowadzone do obiegu naukowego. Dzięki temu możliwe było osiągnięcie oryginalnych i wartościowych efektów badawczych, które wzbogacają stan wiedzy na temat dziejów łódzkiego notariatu w latach 1934-1939.
Fragment recenzji dr hab. Doroty Wiśniewskiej, prof. UŁ