Norymberga. Naziści oczami psychiatry
Latem 1945 roku, niedługo po kapitulacji III Rzeszy, najwyżsi rangą dowódcy niemieccy trafiają do ciasnych cel ośrodka Mondorf-Les-Bains, gdzie czekają na proces i wyroki. Hermann Gring, sybaryta przyzwyczajony do wystawnych przyjęć i czterdziestu tabletek z parakodeiną dziennie, musi się nauczyć żyć w więziennym rygorze. Tęskni za rodziną i odczytuje z notesu "zakazane" dowcipy o Hitlerze. Nie widać po nim wyrzutów sumienia.
W areszcie odwiedza go Douglas M. Kelley, młody i piekielnie uzdolniony amerykański psychiatra. Kelleya interesują procesy zachodzące w umysłach zbrodniarzy wojennych. Co pozwoliło im skazywać miliony ludzi na śmierć bez mrugnięcia okiem? Czy byli potworami? Ostatecznie wniosek amerykańskiego psychiatry jest o wiele bardziej przerażający: cechy osobowości, które przywiodły nazistów do straszliwych zbrodni, dostrzec można u wielu "zwykłych" ludzi.
Książka Jacka El-Haia, która w 2025 roku została zekranizowana w gwiazdorskiej obsadzie (Russell Crowe, Rami Malek), to nie tylko wciągający, wartko napisany reportaż historyczny o ostatnich dniach życia niemieckich zbrodniarzy, ale także wstrząsająca opowieść o korzeniach zła.
Książka ukazała się wcześniej po polsku pod tytułem Gring i psychiatra. Tragiczny pojedynek umysłów.
"Ten wnikliwy intymny portret dwóch osobowości - z jednej strony człowieka będącego wzorem służby społeczeństwu, z drugiej uosobienia zła - rodzi napięcie godne klasycznego filmu Hitchcocka, a kluczem do niego jest niesamowita tajemnica psychologiczna. Czytelnicy Jacka El-Haia będą przygwożdżeni tym poruszającym studium zetknięcia dobra ze złem." Andrew Solomon
"Szczegółowa, oparta na pogłębionej kwerendzie książka o człowieku, który wykazał, że zło może się narodzić wszędzie." "The Independent"
"Mistrzowski reportaż o wyjątkowym spotkaniu więziennego lekarza z jednym z najwyższych funkcjonariuszy państwowych Trzeciej Rzeszy []. Pasjonująca relacja Jacka El-Haia odsłania przerażającą kartę z dziejów Stanów Zjednoczonych i proponuje niepokojące rozważania nad naturą zła." "Kirkus Reviews"
"Relacjonując tę mało znaną, choć absolutnie wciągającą historię amerykańskiego psychiatry, który został oddelegowany, by przebadać ujętych po II wojnie światowej nazistowskich dygnitarzy, Jack El-Hai [...] opowiada o staraniach, by pojąć zło w jego najmroczniejszym ludzkim wcieleniu - i przezwyciężyć je na drodze ku temu, byśmy stali się lepsi." Deborah Blum
"Dzięki dostępowi do zapisków Kelleya El-Hai nasyca swoją opowieść szczegółami dotyczącymi psychiki nazistów [...]. Wciągają one czytelnika [...] w fascynującą eksplorację natury ludzkiej, zdrowia psychicznego i rozpaczy." "Science News"