Wojna o Smoleńsk 1613-1615
O książce:
Wiekowe zmagania Polski i Moskwy o prymat w Europie wschodniej i o posiadanie ziem pogranicznych nad Dźwiną i Dnieprem przechodzą rozmaite stadya i fazy. To jeden, to drugi przeciwnik bierze górę. W rozwoju tego antagonizmu, który przez przeciwieństwa religijne i kulturalne ma bardzo głębokie uzasadnienie w ewolucyi dziejowej obu narodów słowiańskich, maximum przewagi polskiej przypada na pierwszą połowę siedemnastego stulecia w związku z potężnym kryzysem wewnętrznym, jaki Moskwa przeżywa w Smucie. Wynikiem tego była wojna polsko-moskiewska, zaczęta przez wyprawy hufców polskich pod egidą obu Samozwańców, zainaugurowana oficyalnie wyprawą Zygmunta III na Smoleńsk.
Dzieje tej wojny rozpadają się na dwa wielkie okresy, jeden to całkowita przewaga Polski nad pogrążoną w zupełnym chaosie politycznym, społecznym i gospodarczym Moskwą. To imprezy Dymitrów aranżowane przez najrozmaitsze czynniki polskie, wyprawa króla na zdobycie awulsów smoleńsko-siewierskich, rozjaśniona po zwycięstwie kłuszyńskiem mirażem korony carskiej dla młodego Władysława. Wreszcie odruch narodowy w Moskwie, oparty na średnich słojach społecznych zagraża przewadze Polski i zmusza do rozpaczliwej walki o utrzymanie zdobyczy. Pomimo wysiłków Chodkiewicza i wyruszenia ponownego, lecz spóźnionego, samego króla, zwycięstwo przechyla się na stronę Moskwy, która, wyparłszy wroga z kraju, dokonywa wyboru narodowego cara. W ten sposób formalnie zlikwidowana została Smuta, nowy rząd przechodzi do kontrofenzywy w stosunku do swoich wrogów, Polski i Szwecyi...
O autorze:
Kazimierz Tyszkowski (18941940) polski historyk, bibliograf, badacz dziejów nowożytnych Polski. Ukończył gimnazjum i studia we Lwowie, gdzie uzyskał doktorat oraz habilitację. Był uczniem prof. Ludwika Finkla. Należał do Organizacji Młodzieży Niepodległościowej Zarzewie. Był członkiem Towarzystwa Historycznego we Lwowie, członkiem Towarzystwa Naukowego we Lwowie oraz członkiem komisji historycznej Polskiej Akademii Umiejętności. Podczas I wojny światowej, latach 19141915, służył w wojsku austriackim na froncie wschodnim, gdzie został ciężko ranny. Od 1922 do końca życia pracował jako kustosz w Ossolineum we Lwowie. Był sekretarzem Zarządu Głównego Polskiego Towarzystwa Historycznego i organizatorem Zjazdów Historyków Polskich oraz redaktorem Wiadomości Historycznych i Kwartalnika Historycznego. Współpracował z Polskim Słownikiem Biograficznym. Specjalizował się w stosunkach polsko-rosyjskich XVI i XVII wieku.