Polskie niebo 1939. Czechosłowaccy lotnicy...
7.V.1939 [r.] przekroczyłem granicę z Polską koło Morvky i zgłosiłem się do polskiej straży granicznej w Ligotce Kameralnej. 12.V.1939 [r.] zgłosiłem się do konsulatu czechosłowackiego w Krakowie. Od 21.V.1939 [r.] znajdowałem się w ewidencji czechosłowackiej grupy wojskowej w Krakowie. 1.IX.1939 [r.] przyjęto mnie po egzaminach na lotnisku [2. Pułku Lotniczego PL] w Krakowie [Rakowicach] do lotnictwa polskiego, w stopniu porucznika w Centrum Wyszkolenia Lotnictwa nr 1 [CWL nr 1.] w Dęblinie. Dowódca ppłk. [Modest] Rastawecki [Rastawiecki].
Tak wyglądała polska droga Czecha, lotnika eskoslovenskho vojenskho letectva (VL) por. Karela Lanczika w 1939 r., który wskutek rozpadu wiosną 1939 r. państwa czechosłowackiego zdecydował się na opuszczenie swego kraju i walkę z niemieckim okupantem. Spora grupa jego rodaków przedostała się na terytorium sąsiadującej z powstałym 15 III 1939 r. Protektoratem Czech i Moraw (PCiM) oraz funkcjonującym od 14 III 1939 r. Państwem Słowackim II Rzeczpospolitej (RP). To krótki opis wydarzeń, które spowodowały wymazanie z mapy świata utworzonego w 1918 r. państwa czechosłowackiego, które dysponowało silnym i nowoczesnym lotnictwem.
O autorach:
Andrzej Artur Olejko (1963) historyk, doktor habilitowany prof. URz, specjalizujący się w historii wojskowości i problematyce lotniczej, wykładowca Państwowej Akademii Nauk Stosowanych im. ks. Bronisława Markiewicza w Jarosławiu.
Wraz z red. Jerzym Pasierbem na falach Polskiego Radia Rzeszów prowadzi cykliczny program Bitwy, Kampanie, Militaria. Jest również twórcą cyklu programowego Zakamarki Przeszłości ukazującego się od 2007 r. w TVP Rzeszów oraz członkiem Stowarzyszenia Kolekcjonerów Ziemia Pucka i Stowarzyszenia Morskiego Dywizjonu Lotniczego w Pucku. Przewodniczący Rady Naukowej Muzeum 303 w Napoleonie. Autor, współautor, redaktor i współredaktor wielu artykułów i pozycji książkowych.
Michal Plavec (1973) zajmuje się historią lotnictwa. Od 2009 roku pracuje jako kustosz kolekcji lotniczej w Narodowym Muzeum Techniki w Pradze. Do tej pory napisał dwadzieścia pięć monografii samodzielnie i dziesięć we współpracy. Jego artykuły i opracowania zawodowe były publikowane w czeskich, słowackich, niemieckich, polskich, amerykańskich i francuskich monografiach zbiorowych i czasopismach.